Rejsy LOT-u do USA chronione przez uzbrojonych funkcjonariuszy

2 grudnia 2021 roku została podpisana bilateralna umowa między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej dotycząca rozmieszczenia funkcjonariuszy ochrony lotu w rejsach między Polską a USA. Dwustronne porozumienie weszło w życie 12 maja 2022 roku. Od tego momentu, połączenia lotnicze LOT-u z Warszawy do Chicago, Los Angeles, Newarku, Nowego Jorku i Miami, a także z Krakowa do Chicago i Newark oraz z Rzeszowa do Newark są chronione przez uzbrojonych funkcjonariuszy służb polskich i amerykańskich.

W Polsce do wykonywanie postanowień umownych wyznaczony został Komendant Główny Straży Granicznej, podczas gdy w USA jest to Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego Stanów Zjednoczonych. Zapewnianie bezpieczeństwa na pokładach statków powietrznych wykonujących przewóz lotniczy pasażerów jest jednym z zadań polskiej Straży Granicznej, zgodnie z postanowieniami zgodnie z postanowieniami art. 1 ust. 2 pkt 5b ustawy o Straży Granicznej.

Natomiast ustawa Prawo lotnicze stanowi, iż przewoźnik lotniczy, w przypadku, gdy wykonuje loty określone przez Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego jako loty wysokiego ryzyka, jest obowiązany zapewnić na pokładzie statku powietrznego wartę ochronną pełnioną przez funkcjonariuszy Straży Granicznej (art. 186a ust. 1).

Komenda Główna Straży Granicznej potwierdziła Rynkowi Lotniczemu, że tzw. sky marshals dostępni są w trakcie rejsów LOT-u do Ameryki. Jednym z zadań będących w cywilu funkcjonariuszy jest eliminacja zagrożenia bezpiecznej kontynuacji lotu. – Mając na względzie powyższe uregulowania Straż Graniczna utrzymuje zdolności kadrowe, pozwalające na wystawianie wart ochronnych w sytuacjach tego wymagających, a także posiada możliwości operacyjne skutecznego wykonywania tego rodzaju zadań – powiedziała rzecznik prasowa Komendanta Głównego Straży Granicznej, por. SG Anna Michalska.

Do wykonywania zadań ochrony lotów zostali wyznaczenie funkcjonariusze, „odpowiednio przeszkoleni i spełniający określone wymagania”. Sky marshals, choć można ich także nazwać „podniebnymi szeryfami”, są wpisani do „Wykazu zasobu kadrowego funkcjonariuszy Straży Granicznej wyznaczonych do pełnienia wart ochronnych na pokładach statków powietrznych” stanowiącego załącznik do Zarządzenia Komendanta Głównego Straży Granicznej w sprawie wprowadzania wart ochronnych pełnionych na pokładach statków powietrznych przez funkcjonariuszy Straży Granicznej, które to jest dokumentem niejawnym.

Sky marshals wyglądają, jak zwykli pasażerowie. Nadają bagaż, wsiadają do samolotu, zajmują fotel, czy to w klasie biznes, czy ekonomicznej. Lecące w samolocie inne osoby nie są w stanie poznać, że akurat podczas tego samego rejsu, np. z Warszawy do nowojorskiego portu im. Johna F. Kennedy’ego leci funkcjonariusz uzbrojony w krótką broń z ostrymi nabojami.