KE: Pomoc Włoch dla Alitalii była nielegalna

Decyzja Komisji Europejskiej nie wpłynie na obecną działalność ITA Airways, nowych flagowych linii lotniczych z Włoch, które w 2021 r. nabyły część aktywów upadłego narodowego przewoźnika. Unijne organy ochrony konkurencji określiły, że ITA nie jest następcą ekonomicznym Alitalii i nie jest zobowiązana do zwrotu bezprawnej pomocy państwa otrzymanej przez Alitalię.

Sprawa, której dotyczy najnowsza decyzja Komisji Europejskiej zaczęła się w maju 2017 r., kiedy włoskie linie lotnicze wszczęły specjalne postępowanie upadłościowe, które pozwoliło im kontynuować działalność operacyjną. Włoski rząd, niezależnie od rządzącej partii, udzielał przewoźnikowi, gdy tylko on występował z wnioskiem, pożyczkę, która miała być spłacona. W 2017 r. Alitalia otrzymała 900 mln euro, a w 2019 r. Rzym przelał kolejne 400 mln. Oczywiście, żadna z pożyczkę nigdy nie została spłacona. Linie nawet nigdy nie rozpoczęły procesu spłacania.

Co z poprzednimi pożyczkami?

Komisja Europejska po raz pierwszy wszczęła formalne postępowanie wyjaśniające w 2018 r. w celu ustalenia, czy dwie pożyczki udzielone w 2017 r. o wartości 900 mln euro były zgodne z unijnymi zasadami dotyczącymi pomocy państwa. W lutym 2020 r. Komisja wszczęła dochodzenie w sprawie drugiej rundy pożyczek i orzekła w następnym roku, że płatności z 2017 r. były nielegalne i muszą zostać spłacone.

Decyzja Komisji była spodziewana i zależy od faktu, że Komisja uważa, że przyznając pożyczkę, Włochy nie oceniły prawdopodobieństwa spłaty pożyczki przez Alitalię. Zamiast tego, włoski rząd stwierdził, że celem państwa było zapewnienie nieprzerwanej obsługi krajowej i międzynarodowej sieci tras Alitalii.

W wydanym oświadczeniu Komisja stwierdziła, że pożyczka z 2019 r. nie mogła zostać nigdy uznana za pomoc publiczną udzieloną w celu ratowania przedsiębiorstwa przed ogłoszeniem upadłości poprzez finansowanie jego procesu restrukturyzacyjnego. Druga pożyczka naruszyła wymóg jednorazowej pomocy publicznej. Komisja stwierdziła ponadto, że Włochy nie dołożyły należytej staranności w ocenie zdolności kredytowej swojego narodowego przewoźnika lotniczego i zapewniły przewoźnikowi nieuczciwą przewagę.

„Żaden prywatny inwestor nie udzieliłby spółce pożyczki w tamtym czasie, a pożyczka dała Alitalii nieuczciwą przewagę gospodarczą w stosunku do jej konkurentów na trasach krajowych, europejskich i międzykontynentalnych, co stanowiło pomoc państwa niezgodną ze wspólnym rynkiem” – oświadczyła Komisja Europejska.

Łączna kwota pomocy publicznej, jaką udzieliły Alitalii, aby utrzymać flagowego operatora przy życiu, wszystkie kolejne włoskie rządy, to ponad 10 miliardów euro. Alitalia wykonała swój ostatni rejs w październiku 2021 r. Airbus A320 poleciał z rzymskiego portu lotniczego Fiumicino do położonego ma Sardynii, Cagliari.

W jaki sposób Rzym odzyska 400 mln euro?

Upadłe włoskie linie lotnicza będą teraz zmuszone do spłaty obu długów wraz z narastającymi odsetkami. Włoski minister gospodarki, Giancarlo Giorgetti, powiedział, że decyzja organu wykonawczego UE była oczekiwana i powszechnie przewidywana. Giorgetti potwierdził, że wniosek o spłatę pożyczki nie dotyczy następcy Alitalii, a więc ITA Airways. Obecny włoski przewoźnik obsługuje tylko część floty swojego poprzednika i prowadzi działalność wyłącznie w oparciu o samoloty produkcji Airbusa.

Alitalia, spółka będąca w upadłości, posiada jeszcze własne aktywa, które mogą być zlikwidowane, aby spłacić i zaspokojenie zostali wierzyciele. Administratorzy linii lotniczej otrzymają fundusze z każdego posiadanego przez nią samolotu oraz ze sprzedaży programu lojalnościowego i marki własnej, które trafiły do ITA Airways. Zarząd nowego przewoźnika za prawa do tych dwóch aktywów zapłacił 90 mln euro.

Rzeczniczka Komisji Europejskiej Arianna Podesta poinformowała, że pożyczka może zostać zarejestrowana jako wierzytelność w ramach toczącego się postępowania upadłościowego Alitalii. – 400 milionów zostanie zwrócone przez Alitalię w granicach przychodów uzyskanych ze sprzedaży aktywów spółki i wartości pozostałych aktywów – przekazała Podesta w oświadczeniu do decyzji Komisji Europejskiej.