Irańskie linie lotnicze odbierają pięć ATR-ów

Wniosek ATR-a był wspierany przez rządy Francji i Włoch, a także komisarzy Unii Europejskiej. Osobiste zaangażowanie Bruno Le Maire, francuskiego ministra gospodarki i finansów, Jeana-Yvesa Le Driana, ministra ds. europejskich i zagranicznych, Elizabeth Borne, ministra transportu, odegrało zasadniczą rolę w osiągnięciu tego wyniku.

Z Tuluzy do Teheranu

Samoloty odleciały z lotniska w Tuluzie w sobotę (4.8) wieczorem. W drodze do Teheranu maszyny wylądowały na lotnisku w mieście Urmia na północy Iranu w celu dotankowania paliwa niezbędnego do kontynuacji lotu dostawczego. Irańska linia potwierdziła odbiór maszyn o znakach rejestracyjnych EP-ITI, -ITJ, -ITK, -ITL i -ITM. Co daje łącznie dostarczonych już 13 maszyn ATR.

– Jest to bardzo ważna decyzja dla ATR-a. Kolejny krok będzie polegał na uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia od administracji USA, aby zapewnić rozsądny poziom utrzymania tych samolotów. Po ukończeniu obecnych dostaw mamy kolejne wyzwania, aby wywiązać się z dostaw samolotów przeznaczonych dla Iranu zgodnie z umową, na którą otrzymaliśmy pierwsze amerykańskie zezwolenie w 2017 r., zanim zostało ono odwołane kilka tygodni temu. Poświęcimy pozostałą część roku na realizację naszych planów zgodnie z przewidywaniami – powiedział Christian Scherer, dyrektor generalny ATR.

Iran Air podpisały umowę na kupno 20 turbośmigłowych ATR-ów 72-600 wraz z kolejnymi 20 opcjami na zakup w lutym 2016 roku. ATR 72-600 to najnowsza generacja popularnego turbośmigłowca. Te dla irańskiej linii zabierają 78 pasażerów i mają zasięg z pełnym ładunkiem wynoszący 1,7 tys. km. Na razie nie wiadomo kiedy reszta maszyn trafi do przewoźnika. ATR oficjalnie nie chce dokładnie komentować tej sprawy, ale nieoficjalnie można się dowiedzieć, że sprawa jest bardzo delikatna i priorytetowa dla producenta, dlatego dołoży on wszelkich starań, aby jak najszybciej wywiązać się z umowy dostaw.

Flota Iran Air składa się obecnie z 36 samolotów: 13 ATR 72-600, ośmiu airbusów A300, dwóch A310, pięciu A320, jednego A321, dwóch A330-200, jednego boeinga B747-200, dwóch fokkerów F100 oraz dwóch maszyn McDonnell Douglas MD82.

Sankcje uderzają w rozwój lotnictwa cywilnego Iranu

Decyzja Donalda Trumpa o wycofaniu się Stanów z porozumienia z 2015 r o programie jądrowym Iranu i o przywróceniu sankcji wobec tego kraju poskutkowała cofnięciem producentom licencji na eksport samolotów Airbusa i Boeinga. Iran zamówił w Airbusie ponad 100 samolotów za 20,8 mld dolarów, w ATR 20 maszyn za prawie 1 mld euro, a u Boeinga 80 samolotów za 17 mld dolarów. Bardziej poszkodowanym na tych ograniczeniach może być tutaj Airbus, ponieważ umowa Iranu z Francją dotyczyła nowych zamówień samolotów i kompleksowego pakietu dla lotnictwa cywilnego.

Iran Air podpisał wtedy porozumienie z Airbusem na zakup nowych samolotów Airbus (71 szerokokadłubowych i 45 wąskokadłubowych). Kontrakt obejmuje także usługi szkoleniowe dla załóg, a także utrzymanie, wsparcie i efektywne wprowadzenie nowej floty. Zamówienie 106 samolotów Airbusa dla Iran Air było rozłożone na 16 A350-1000, 18 A330-900neo, 27 A330-200ceo, 24 A320neo oraz 21 A321ceo.

Równocześnie w 2016 roku Abbas Ahmad Akhoundi, minister rozwoju Iranu, podpisał kompleksową umowę o współpracy w ramach modernizacji krajowego sektora lotnictwa cywilnego. Kontrakt zawierał wspieranie rozwoju służb żeglugi powietrznej (ATM), lotnisk i operacji lotniczych, harmonizacji przepisów lotniczych, szkoleń technicznych i naukowych, a także rozwój techniki lotniczej, napraw i współpracy przemysłowej pomiędzy firmami lotniczymi.

Obecne floty irańskich przewoźników lotniczych należą do najstarszych w rejonie, ze średnią wieku przekraczającą 24 lata (około dwa razy wyższa niż średnia światowa). W Iranie do dziś latają samoloty pamiętające czasy rządu szacha Mohammeda Rezy Pahlawiego. Wśród nich są lub były m.in. airbusy A300, boeingi B727, B747SP czy B747-200. Jako ciekawostkę można dodać, że irańskie linie Saha Air wycofały ostatnie na świecie boeingi 707, wykorzystywane do komercyjnych lotów pasażerskich zaledwie pięć lat temu.

Ze względu na poprzednie sankcje Irańczycy zostali skutecznie odcięci od nowoczesnych technologii, w tym awioniki i silników, a także części zamiennych niezbędnych do właściwego serwisowania samolotów. Airbusy, boeingi czy fokkery serwisowane były często przez lokalne firmy pozbawione wsparcia producentów. Władze Iranu kilkakrotnie zwracały uwagę na to, że embargo może łamać zasady zawarte w art. 44 konwencji chicagowskiej o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, gdyż odbija się negatywnie na bezpieczeństwie lotów. Według dostępnych danych w ciągu ostatnich 30 lat doszło do ponad 200 różnego rodzaju katastrof z udziałem maszyn irańskich, a śmierć w nich poniosło ponad 2 tys. osób. Dlatego wielu ekspertów twierdzi, że w tej materii sankcje powinny zostać jak najszybciej cofnięte.