IATA: Fit for 55 idzie w złym kierunku

Powody, dla których organizacja krytykuje program Fit for 55, są głównie natury finansowej. Jak ocenił Mikosz, chęć ochrony środowiska to jedynie pretekst dla wprowadzenia całego systemu nowych podatków i opłat. – To rozwiązanie typowe dla polityków: jeśli nie wiemy, co zrobić – opodatkujmy to – stwierdził.

Marchewka zamiast kija

Przedstawiciel IATA skrytykował złożoność unijnego programu oraz pomysł wprowadzenia obowiązkowej domieszki biopaliw do paliwa lotniczego. – Ich podaż na rynku jest dziś śladowa. Biopaliwa są też czterokrotnie droższe od paliw kopalnych. Bardzo wiele lotnisk ma tylko jednego dostawcę paliw, który narzuci swoją cenę na domieszkę biopaliwa, a porty nie będą miały wyjścia – będą musiały je kupować. Na końcu jednak faktura trafi zawsze do linii lotniczych – przewidywał Mikosz. Rozwój technologii może wprawdzie z czasem przyczynić się do zwiększenia podaży i spadku cen, jednak – zdaniem prelegenta – nie wiadomo, jaka część wpływów z nowych opłat zostanie w rzeczywistości przeznaczona na konieczne badania i rozwój.

Zapowiedzi obciążenia linii opłatami za emisje (poprzez stopniowe wycofywanie zezwoleń bezpłatnych) mówca przeciwstawił podejście administracji amerykańskiej. – Wprowadza ona zachęty finansowe do produkcji biopaliw. System zwolnień podatkowych sprawi, że rafineriom znacznie bardziej będzie opłacała się produkcja „zrównoważonego” paliwa lotniczego. Inwestując w rozbudowę zdolności produkcyjnych, rafinerie wytworzą podaż, która automatycznie zmniejszy cenę – omówił zagadnienie Mikosz.

Jest jeszcze czas na zmiany

Jak przyznał, biopaliwa to najlepsza znana dziś metoda na zmniejszenie emisji z sektora lotniczego. – Są one produkowane dziś według co najmniej 7 różnych technologii, a ich wprowadzenie pozwoli nadal używać obecnej infrastruktury dystrybucji oraz silników. Negatywnie oceniamy jednak sposób załatwienia sprawy przez organy unijne – podkreślił reprezentant IATA. Jak dodał, istnieją wątpliwości prawne. – KE chce, by wszystkie lądujące w Polsce statki powietrzne podlegały regułom Fit for 55. Pojawia się więc pytanie o zobowiązania po drugiej stronie, skoro system kupowania praw do emisji ETS został de facto zablokowany dla przewoźników spoza UE. Mogą oni stwierdzić, że ich samoloty nie będą podlegały regulacjom – wyraził obawę.

Mikosz wezwał przedstawicieli branży do zadawania Komisji Europejskiej szczegółowych pytań o wpływ projektu na rynek. – Teraz właśnie jest na to czas. Fit for 55 to na razie propozycja bez przełożenia na konkretne akty prawne. Reagujmy na każdy wycinek regulacji, pytając, ile to będzie kosztowało i jak wpłynie na ceny biletów. Jako branża bardzo chcemy się zdekarbonizować, uważamy to za wyzwanie egzystencjalne – w przeciwnym razie regulatorzy zaczną ograniczać nam możliwość podaży. Uważamy jednak, że należy to robić, skacząc w XXI wiek, a nie cofając się do XIX – stwierdził obrazowo. Wezwał do wspierania rozwoju nowych, „czystych” technologii, takich jak elektromobilność w lotnictwie, które jednak – jak sam przyznał – są dziś często na bardzo wstępnym etapie opracowywania. Na razie dekarbonizacja obejmuje np. wymianę flot na nowe samoloty, zużywające mniej paliwa.