Szwajcaria: Obywatele przeciwko podatkom ekologicznym i dopłatom do biletów lotniczych

Szwajcara jest jednym z sygnatariuszy Porozumienia Paryskiego z roku 2015, które zobowiązuje państwa do prowadzenia działań mających na celu ograniczenie średniego wzrostu temperatury oraz próbę osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050. Szwajcaria powinna w tym zakresie zredukować emisję gazów cieplarnianych do roku 2030 o połowę w porównaniu do poziomu z roku 1990.

W związku z tymi zobowiązaniami podjęte zostały działania legislacyjne, których celem miało być ograniczenie ruchu drogowego i lotniczego, zmniejszenie emisji przemysłowych oraz zwiększenie efektywności energetycznej budynków. W związku z tym planowano wprowadzić m.in. obowiązkowe opłaty środowiskowe przy zakupie biletów lotniczych, które miałby się wahać od 30 do 120 franków szwajcarskich (od ok. 124 do 497 złotych) w zależności od trasy.

Oprócz tego podniesione miałyby zostać akcyza oraz podatki na produkty pochodne ropy naftowej w tym przede wszystkim paliwa oraz wprowadzenie przepisów dotyczących budynków, czy wymuszających sprzedaż pojazdów bardziej przyjaznych dla środowiska.

W referendum z 13 czerwca 51,6% Szwajcarów wypowiedziało się przeciwko takim rozwiązaniom, chociaż w niektórych kantonach, m.in. w Genewie, Bazylei czy Zurychu wygrali zwolennicy opłat ekologicznych. Projekt wcześniej został zaakceptowany przez parlament.

Początkowo wydawało się, że nowe regulacje przejdą w głosowaniu zwłaszcza, że wielu szwajcarskich przedsiębiorców m.in. z sektora turystycznego już widzi negatywne efekty ocieplenia klimatu. Przeciwny nowych rozwiązań zwracali uwagę, że zmiany w niewielkiej Szwajcarii nie będą miały większego znacznie w rozumieniu globalnym, a największymi trucicielami są USA i Chiny, a dodatkowe podatki mogą przeszkodzić w odbudowie gospodarki w okresie postpandemicznym.

Zwolennicy nowych przepisów zwracali uwagę na to, że Szwajcaria już boryka się z poważnymi problemami klimatycznymi, w tym z efektami nagłych zmian pogody, topnieniem lodowców i okresowymi suszami. Podkreślano, że środki przeznaczane na pozyskiwanie paliw mogłyby zostać spożytkowane na inwestycje w nowoczesne i przyjazne dla środowiska technologie.

W tym kontekście warto pamiętać, że Szwajcaria posiada wyjątkowo sprawnie funkcjonujący system połączeń kolejowych, a na jednego mieszkańca przypada najwięcej podróży tym środkiem transportu w Europie. Szwajcaria nie jest znaczącym emitentem CO2 zarówno w liczbach bezwzględnych jak i w przeliczeniu na jednego mieszkańca.