Projekt ustawy o usprawnieniu inwestycji wzmocni rolę spółki CPK

Drugie czytanie w sprawie projektu ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego CPK odbyło się w środę w Sejmie. Posłowie Koalicji Obywatelskiej i Polski 2050 złożyli wnioski o odrzucenie projektu w całości.
Wcześniej, w trakcie prac w komisjach do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Infrastruktury złożono tzw. wniosek mniejszości przewidujący wydłużenie terminu wejścia w życie ustawy do 1 stycznia 2024 roku.

PPL spółką akcyjną?

Projekt zakłada, że ustawa ma wejść w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia i przewiduje m.in. przekształcenie Przedsiębiorstwa Państwowego "Porty Lotnicze" w spółkę akcyjną, gdzie Skarb Państwa będzie jedynym akcjonariuszem. Wzmocnieniu ma ulec rola spółki celowej CPK, która otrzyma analogiczne uprawnienia, jakie posiadają inni inwestorzy realizujący inwestycje celu publicznego, np. zarządca infrastruktury kolejowej PKP PLK. Chodzi m.in. o możliwość dokonywania wywłaszczeń na cele budowy linii kolejowych na rzecz Skarbu Państwa wraz z ustanowieniem prawa użytkowania wieczystego.

Doprecyzowaniu ulegną uprawnienia spółki CPK w zakresie prawa do czasowego zajmowania nieruchomości na potrzeby badań i pomiarów (m.in. środowiskowych, archeologicznych, geologicznych i konserwatorskich), a także regulacje dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej z tego tytułu. Wprowadzona zostanie możliwość wczesnej realizacji prac przygotowawczych przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę, na wzór rozwiązań prawnych dotyczących budowy obiektów energetyki jądrowej ze stosownej specustawy.

Ustawa wprowadzi też instytucję planu miejscowego CPK przyjmowanego przez wojewodę na wniosek pełnomocnika rządu ds. budowy Portu Solidarność. Plan miejscowy CPK może określać sposób i okres tymczasowego zagospodarowania terenu i będzie zawierał ustalenia dotyczące jego przeznaczenia. Zmiany mają usprawnić też proces inwestycyjno-budowlany w zakresie tzw. inwestycji towarzyszących CPK, w tym linii kolejowych, czyli tzw. "szprych".

Renta po zaprzestaniu działalności rolniczej?

Projekt przewiduje również szereg zachęt dla mieszkańców do zbywania nieruchomości na szerokim obszarze przyszłej lokalizacji CPK przed formalnym ustaleniem tej lokalizacji w drodze decyzji administracyjnej (czyli przed wywłaszczeniem). Według założeń ustawy, w ramach Programu Dobrowolnych Nabyć (PDN) spółka CPK może podwyższyć cenę nabycia, powiększając wartość rynkową nieruchomości  o 10 proc. w przypadku gruntu i 20 proc. w odniesieniu do budynku mieszkalnego albo dla lokalu stanowiącego odrębny przedmiot własności. Nowe przepisy zakładają, że spółka CPK może kupić nieruchomość za cenę stanowiącą równowartość wartości odtworzeniowej bez uwzględnienia stopnia zużycia.

Kolejne założenie projektu to ustanowienie renty w związku z zaprzestaniem działalności rolniczej. Jest to rozwiązanie wprowadzone na wniosek mieszkańców. Może ona być ustanowiona dla osoby, która 30 czerwca 2021 roku była właścicielem nieruchomości na obszarze, na którym będą miały zastosowanie szczególne zasady nabywania nieruchomości, przed sprzedażą nieruchomości dla CPK była ubezpieczona w KRUS oraz zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej w związku ze zbyciem nieruchomości na rzecz CPK. Wysokość renty będzie uzależniona od wieku danej osoby. Jej wysokość będzie kształtowała się: od równowartości najniższej emerytury rolniczej, obecnie na poziomie 1338 zł brutto, do wartości minimalnego wynagrodzenia za pracę, wynoszącego 3010 zł brutto. Warunkiem ustanowienia renty będzie nabycie przez spółkę CPK nieruchomości po cenie określonej w operacie szacunkowym zgodnie z przepisami o gospodarce nieruchomościami.