Voucher zamiast zwrotów za bilety? Tak linie lotnicze chcą walczyć o przetrwanie?

Setki lotów zostały odwołane przez linie lotnicze, a operatorzy autobusów, promów i kolei również ograniczyli swoją działalność, wskutek krajowych restrykcji i wytycznych europejskich, takich jak minimalizowanie nieistotnych podróży, zamykanie granic i kwarantanny. Komisja Europejska przedstawiła jasne wytyczne dotyczące praw pasażerów, aby złagodzić obawy tysięcy podróżnych i firm dotkniętych pandemią koronawirusa.

– Przepisy dotyczące praw pasażerów są jasne. Jeśli nie otrzyma usługi, za którą zapłacił, powinien otrzymać zwrot pieniędzy, co jest wyraźnie określone w przepisach prawnych. Można im również zaoferować usługi voucherów, ale tylko wtedy, gdy zgadzają się na te usługi. Takie jest nasze ustawodawstwo – zaznaczyła w rozmowie z "Euronews" Adina Valean, komisarz ds. transportu.

Oferowanie tak dużej rekompensaty stawia przemysł lotniczy pod presją finansową. – Chcemy zobaczyć, jak możemy pomóc liniom lotniczym w radzeniu sobie z problemami z płynnością, które mają teraz, dobrze chroniąc również prawa pasażerów – podkreśliła również Valean. Komisja Europejska jest przekonana, że potrzebne jest indywidualne podejście, które pomoże przemysłowi przezwyciężyć kryzys, ale także ochroni prawa pasażerów.

– Jesteśmy gotowi podjąć dalsze kroki, jeśli zajdzie taka potrzeba, aby mieć pewność, że przemysł pozostanie przy życiu i będzie gotowy do ponownego uruchomienia swoich silników. Nadal mamy nadzieję, że ruszy sezon letni na turystykę, która tak bardzo zależy od podróży, więc szukamy wszystkich możliwości i ważna jest elastyczność – kontynuowała Valean.

"To może być tylko wyjątkowy środek tymczasowy"

Linie lotnicze wyraźnie dystansują się od takich rozwiązań. Airlines 4 Europe (A4E), zrzeszająca przewoźników na Starym Kontynencie, wydały oświadczenie, które krytykuje podejście Komisji Europejskiej do kryzysu w lotnictwie. "Może to mieć poważne konsekwencje finansowe dla linii lotniczych w perspektywie krótkoterminowej. Państwa członkowskie Unii Europejskiej lub krajowe organy wykonawcze powinny rozważyć przyjęcie systemu voucherów turystycznych podlegających zwrotowi jako alternatywy dla natychmiastowych zwrotów i jako wyjątkowego środka tymczasowego" - podkreślono w oświadczeniu.

Międzynarodowe Zrzeszenie Przewoźników Powietrznych (IATA) oszacowało, że potencjalne roszczenia o zwrot gotówki od linii lotniczych z Unii Europejskiej wyniosą dziewięć mld euro tylko do końca maja.

Przewodnicząca Komisji Transportu Parlamentu Europejskiego Karima Delli przyznała, że należy wspierać firmy, ale priorytetem powinno być poszanowanie praw pasażerów. – Każdy ponosi odpowiedzialność. Państwa członkowskie muszą przygotować wyjątkowe środki na rzecz osób najbardziej potrzebujących. Firmy muszą przestrzegać litery prawa, a obywatele muszą ograniczyć podróże i pozostać w domu – wyjaśniła stanowczo Delli.

"Trzeba postawić interes pasażerów nad ochroną linii"

– Konieczność oddawania pieniędzy za odwołany lot jest dla przewoźników niemal nie do zaakceptowania w obecnej sytuacji – stwierdził z kolei Alexander de Juniac. Prezes IATA zachęca poszkodowanych podróżnych do skorzystania z opcji związanej z voucherami. – To kluczowy element, aby linie nie straciły płynności finansowej – dodał de Juniac.

– Rolą Unii niewątpliwie jest dbanie o interesy pasażerów i kontrolowanie, czy przewoźnicy przestrzegają rozporządzenia 261/2004 w zakresie zwrotów środków za bilety. Z punktu widzenia partykularnego interesu linii to zrozumiałe, że starają się oni wstrzymać zwroty lub oferować vouchery, jednak trzeba pamiętać o tym, że tysiące potencjalnych pasażerów też straciło przychody i zwrot pieniędzy przez linię może im bardzo pomóc przetrwać kryzys. Komisja powinna pójść w ślady amerykańskiego Departamentu Transportu i postawić interes pasażerów nad ochroną linii – ocenił sytuację Dominik Sipiński, analityk lotniczy ch-aviation i Polityki Insight.