TAP Portugal. KE zatwierdza ponad 2,5 mld euro pomocy publicznej

W komunikacie zamieszczonym na stronie Komisji Europejskiej można przeczytać, że pomoc finansowa udzielona przez portugalski rząd pomoże linią lotniczym mającym główną bazę w Porcie Lotniczym im. Humberto Delgado zostać zrestrukturyzowanymi i wrócić do bycia rentownymi.

– Mówimy o jedynej linii lotniczej operującej w Portugalii, która ma swój hub, co ułatwia międzynarodowe podróże pomiędzy Brazylią, Stanami Zjednoczonymi, Afryką a Portugalią i resztą Europy. Bez TAP Portugal, naród [portugalski, od red.] swoją linię bazową będzie miał w Madrycie – powiedział przed oficjalnym komunikatem KE o zatwierdzeniu pomocy publicznej, Pedro Nuno Santos, minister infrastruktury i mieszkalnictwa Portugalii.

Warunki pomocy

Wcześniejsza zatwierdzona przez Komisję Europejską pomoc publiczna w kwocie 1,2 mld euro została oprotestowana przez Ryanaira. Sąd UE w maju br. przyznał protestującemu racje, co skutkowało zablokowaniem udzielenia finansowej pomocy flagowemu przewoźnikowi z Lizbony.

Pierwszym warunkiem na jaki musiał zgodzić się przewoźnik oraz portugalski rząd jest zakaz dokonywania kolejnych przejęć, rozwoju siatki połączeń w związku z obowiązkiem redukcji liczby posiadanych samolotów w swojej flocie przez przewoźnika do momentu zakończenia restrukturyzacji. Obecnie flota linii TAP Portugal składa się z 86 samolotów. Są to głównie airbusy i embraery.

Plan zakłada rozdzielenie firm TAP Portugal i Portugalii, wyzbycie się aktywów innych niż podstawowe potrzebne do prowadzenia działalności. Chodzi głównie o spółki-córki serwisu technicznego samolotów w Brazylii, cateringu czy obsługi naziemnej.

Drugim warunkiem było oddanie przez linie osiemnastu dziennych slotów na lotnisku w Lizbonie, konkurującymi z przewoźnikiem liniami lotniczymi. Transparentny i niedyskryminujący wybór, komu przypadną sloty, zostanie zorganizowany przez samą Komisję z pomocą monitorującego powiernika. Pierwsza próba rozdzielenia praw na start i lądowanie odbędzie się przed zimowym sezonem 2022-2023.

Konsumenci mają zyskać

– Środki zaakceptowane dziś pozwolą Portugalii zrekompensować szkody bezpośrednio poniesione przez TAP jako rezultat nałożonych restrykcji w podróży, aby zahamować rozprzestrzenianie się koronawirusa. Zarazem, zatwierdzony plan restrukturyzacji zapewni przewoźnikowi drogę w kierunku długoterminowej rentowności. Znacząca pomoc publiczna opatrzona jest zabezpieczaniem przed ograniczeniami w zakłóceniu konkurencji. W szczególności, TAP zobowiązał się do uwolnienia slotów na zatłoczonych lotnisku w Lizbonie, gdzie TAP utrzymuje znaczącą pozycję rynkową. Da to możliwość konkurującym
przewoźnikom na rozszerzenie działalności na lotnisku, zapewniając uczciwe ceny i większy wybór [ofert przewoźników, od red.] dla europejskich konsumentów – oświadczyła Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej.

Działalność portugalskiej linii

TAP Portugal są największą zbazowaną linią w Portugalii. Bazy przewoźnika są w Lizbonie, gdzie mieści się główny hub i Porto, gdzie linie mają drugą, mniejszą bazę. Jest to głównym dostawca usług transportu lotniczego dla ludzi i frachtu, zarówno w kontynentalnej części kraju i Autonomicznym Regionie Madery, Azorów oraz portugalskojęzycznym krajom w Afryce i Ameryce Południowej. Przedsiębiorstwo odgrywa kluczową rolę w rozwoju portugalskiej turystyki, gospodarki. Jest jednym z największych pracodawców. W 2019 roku, przewoźnik odpowiadał za ponad połowę wszystkich operacji lotniczych odbywających się w
porcie lotniczym im. Humberto Delgado w Lizbonie.

Wcześniejsza pomoc będzie kapitałem własnym

10 czerwca 2021 roku, Portugalia notyfikowała KE plan restrukturyzacji przewoźnika, poprzez finansowanie procesu w ramach całej grupy TAP Portugal. 16 lipca 2021 roku, Komisja rozpoczęła dogłębną analizę przekazanego planu i sprawdzenie czy zaproponowane warunki są zgodne z unijnymi wytycznymi dotyczącymi restrukturyzacji.

Tego samego dnia, KE zatwierdziła ponownie 1,2 mld euro pomocy publicznej, która została wcześniej anulowana przez TSUE. W ostatecznej decyzji, wcześniejsza pomoc udzielona w formie pożyczki ulegnie konwersji na kapitał zakładowy. Dodatkowe 1,3 mld euro jest na pokrycie kolejnych strat. 107,1 mln euro, które otrzyma przewoźnik za poniesione straty z powodu wybuchu pandemii i ciągle zmieniające się obostrzenia podróży, są natomiast za okres od 1 lipca 2020 do 30 grudnia 2020 roku.