Z końcem 2018 r. Polska stała się pełnoprawnym członkiem europejskiego Konsorcjum Space Surveillance and Tracking (Obserwacja i Śledzenie Obiektów Kosmicznych). Umowa akcesyjna została podpisana 19 grudnia 2018 r. w siedzibie Polskiej Agencji Kosmicznej w Warszawie.
Dołączenie do konsorcjum umożliwi krajowym podmiotom udział w przedsięwzięciach finansowanych ze środków Unii Europejskiej, których budżet w bieżącej i przyszłej perspektywie finansowej może wynieść ponad 350 mln euro.
O SST
Europejski program SST związany z detekcją, śledzeniem i monitorowaniem ruchu orbitalnego aktywnych i nieaktywnych satelitów oraz śmieci kosmicznych – to kluczowy program operacyjny Unii Europejskiej w obszarze kosmicznym, obok programu nawigacji satelitarnej Galileo i programu obserwacji Ziemi Copernicus.
Inicjatywa jest realizowana na podstawie decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z 2014 r. dotyczącej stworzenia Ram Wsparcia Obserwacji i Śledzenia Obiektów Kosmicznych, których celem jest przyczynienie się do zapewnienia długoterminowej dostępności europejskiej i krajowej infrastruktury kosmicznej oraz usług niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa gospodarki, społeczeństwa i obywateli Europy.
Główne cele programu SST dotyczą:
– oceny i redukcji ryzyka dla wynoszenia i operacji na orbicie europejskich statków kosmicznych wynikającego z możliwych kolizji; – badania, oceny i ostrzegania przed niekontrolowanym wejściem w atmosferę obiektów i śmieci kosmicznych zagrażającym bezpieczeństwu obywateli i infrastruktury naziemnej; – poszukiwania sposobów zapobiegania rozprzestrzenianiu się śmieci kosmicznych.
Unia Europejska przeznaczyła na realizację programu w bieżącej perspektywie finansowej około 100 mln euro, a w kolejnej perspektywie na ten cel zabezpieczonych jest obecnie około 250 mln euro.
Co wniesie Polska
Polska – jako członek Konsorcjum SST – zapewni wykorzystanie na rzecz europejskiego systemu SST 19 teleskopów rozmieszczonych na całej kuli ziemskiej (m.in. w Polsce oraz Argentynie, Australii, Chile, RPA i USA) należących do Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk, Instytutu Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Fundacji Badawczej Bałtycki Instytut Technologiczny w Gdyni i firm: Sybilla Technologies, 6ROADS oraz stację laserową Centrum Badań Kosmicznych Polskiej Akademii Nauk z Obserwatorium w Borówcu, jak również narzędzia programistyczne i kompetencje związane z przetwarzaniem i analizą danych SST.
Udział w konsorcjum niesie dla naszego kraju szereg innych zobowiązań o charakterze organizacyjnym (m.in. utworzenie sieci zadeklarowanych sensorów i narodowego centrum operacyjnego), kadrowym (m.in. zapewnienie specjalistów dla funkcjonowania narodowego systemu SST), finansowym (przeznaczenie narodowych środków na uruchomienie systemu SST i absorbcja funduszy unijnych) oraz prawnym (dostosowanie funkcjonowania krajowego systemu SST m.in. do wymagań bezpieczeństwa określonych przez konsorcjum).
Pierwszym etapem prac wynikających z członkostwa Polski w konsorcjum SST i przewidzianych w Krajowym Programie Kosmicznym będzie uruchomienie podstawowych funkcjonalności systemu powstałego na bazie zadeklarowanych sensorów, m.in. poprzez rozbudowę krajowej infrastruktury i zdolności umożliwiających realizację zadań i projektów w ramach europejskiego konsorcjum SST oraz zwiększenie udziału polskich podmiotów w programie SSA (Space Situational Awareness) Europejskiej Agencji Kosmicznej.
W przyszłości
Dalsze działania, polegające na rozbudowie systemu, mają prowadzić do utworzenia w Polsce niezależnej infrastruktury SST odpowiadającej potrzebom krajowej administracji oraz do stworzenia dogodnego środowiska umożliwiającego powstanie usług i produktów w obszarze SST, które będą mogły być oferowane na rynku komercyjnym i instytucjonalnym w kraju i zagranicą. Budżet przewidziany w Krajowym Programie Kosmicznym na realizację tych działań na przestrzeni lat 2019-2021 wynosi 27 mln zł, w tym 12 mln zł pochodzących z budżetu Konsorcjum SST.
W 2017 roku Polska łożyła na Europejską Agencję Kosmiczną ponad dwudziestokrotnie mniej od Francji i dwa razy mniej od… Rumunii. Agencja Rozwoju przemysłu chce do 2023 roku, by polski przemysł kosmiczny stanowił 3% rynku całej Unii Europejskiej. Obecnie stanowi... około promila.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem
zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów
zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w
Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji
handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu
w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z
siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.