Złożono wiele ofert, ale nawet najtańsze z nich na ogół mocno przekraczają budżet zamawiającego. Jak dotąd oszczędności na dwóch najdroższych zadaniach równoważą jednak wysoki koszt ofert na dokumentację w pozostałych przypadkach – to wnioski z przetargów na opracowanie studiów techniczno-ekonomiczno-środowiskowych dla poszczególnych inwestycji wchodzących w skład „komponentu kolejowego” Centralnego Portu Komunikacyjnego. Spółka zapewnia, że wyciągnie wnioski w odniesieniu do kolejnych postępowań.
Zarząd CPK zamierza wybrać w przetargach wykonawców STEŚ dla
ośmiu nowych odcinków linii, wchodzących w skład tzw. „szprych” – ciągów kolejowych łączących planowane lotnisko z poszczególnymi regionami Polski. Ich łączna długość wynosi 701 km. Połowa odcinków objętych postępowaniami, w których otwarto już oferty, wchodzi w skład „szprychy” nr 9 (z CPK przez Łódź i Sieradz do Wielkopolski, Lubuskiego i na Dolny Śląsk). Po jednym zadaniu inwestycyjnym dotyczy ciągów nr 3 (przez Warszawę na Podlasie i Mazury), 5 (przez Warszawę na Lubelszczyznę), 6 (na Podkarpacie, ale z ominięciem Warszawy nową linią przez Grójec) i 7 (przez CMK do Węzła Małopolsko-Śląskiego z odgałęzieniem Opoczno – Kielce – Tarnów – Nowy Sącz). Osobny przetarg ogłoszono też na opracowanie dla samego węzła kolejowego przy porcie lotniczym w Baranowie.
Duże zainteresowanie przetargami CPKZainteresowanie postępowaniami było duże. W każdym z nich wpłynęły co najmniej 3 oferty (najwięcej, bo aż 7 – dla odcinka Łętownia – Rzeszów). Propozycje cenowe na ogół nie mieściły się w kosztorysie inwestorskim, przekraczając go nieraz o ponad 100%. Były jednak dwa bardzo istotne – bo dotyczące najdroższych inwestycji – wyjątki. Najtańsza oferta na węzeł przy CPK została wyceniona na 73% kosztorysu, a dla tunelu kolei dużych prędkości pod Łodzią (drugi wyjazd na zachód z podziemnego dworca Łódź Fabryczna) – na zaledwie 30%. Pozwoliło to zaoszczędzić łącznie 112 513 709,78 zł (9 049 439,64 na węźle i 103 464 270,14 na tunelu) i tym samym – jeśli nie dojdzie do odwołań ani wykluczenia ofert – wydać o blisko 9% mniej, niż planowano pierwotnie. Inwestor zamierzał przeznaczyć na wszystkich 9 postępowań łącznie 262 386 398,58 zł brutto. Suma minimalnych ofert wynosi tymczasem 239 318 211,96 zł (91,2% łącznego kosztorysu). W przypadku łódzkiego tunelu ma zostać wykorzystana część dokumentacji powstałej podczas przygotowań do budowy KDP „Y” Warszawa – Łódź – Poznań/Wrocław. Wszystkie pozostałe inwestycje powstają od zera.
Najmocniej, bo blisko trzykrotnie, oferty rozminęły się z kosztorysem w przypadku odcinka Trawniki – Zamość – Bełżec („szprycha” nr 5). Konsorcjum Egis Poland Egis Rail i Jaf-Geotechnika wyceniło swoje usługi na 23 955 359,46 zł. Suma ta stanowi 299,45% oczekiwań CPK (7 999 772,40 zł). Opracowanie dla nowej trasy Żarów – Wałbrzych – granica państwa zostało wycenione przez najtańszego oferenta (BBF) na 18 548 400 zł (264,6% kosztorysu), a dla linii Łętownia – Rzeszów – na 11 972 820 zł (260,9%; ofertę złożyło konsorcjum BBF, Ingerop Polska i Safege). Najmniejsze przekroczenie wynosi 53 punktów procentowych.
CPK wymaga, by studia powstały w ciągu 10 miesięcy lub roku od podpisania umowy. Opracowania mają obejmować analizę przebiegów nowej infrastruktury, analizy techniczne, środowiskowe oraz ekonomiczne. Powstała dokumentacja, wraz ze wskazaniem rekomendowanego przebiegu linii kolejowych, umożliwi rozpoczęcie kolejnych etapów projektowania i budowy. Według prezesa CPK Mikołaja Wilda pierwsze prace budowlane mają rozpocząć się przed końcem 2023 r. Najważniejsze składniki „komponentu kolejowego” – w tym węzeł przy CPK oraz linia dużych prędkości Warszawa – Łódź – Wrocław – mają być gotowe w momencie uruchomienia lotniska, przewidzianego na rok 2027.
Jeszcze w tym roku CPK ogłosi kolejne przetargi na STEŚ– Co do zasady, w każdym z przetargów w kolejnych krokach zostanie wybrana najkorzystniejsza oferta. Jeżeli tylko nie wpłyną odwołania, które będą miały znaczący wpływ na termin rozstrzygnięcia postępowań, będziemy podpisywać umowy z wykonawcami – deklaruje rzecznik prasowy CPK Konrad Majszyk. Jak dodaje, przebieg przetargów jest jednak analizowany pod względem zakupowym, prawnym i finansowym. – W przypadku tych postępowań, w których zostały złożone oferty wyższe od budżetu zamawiającego, inwestor ma dwa potencjalne rozwiązania. Może zwiększyć kwotę budżetu, a następnie wybrać ofertę najkorzystniejszą, może też unieważnić i powtórzyć postępowanie z uwagi na złożenie przez wykonawców ofert powyżej zakładanego budżetu. O rozstrzygnięciach w tej sprawie będziemy informowali po zapadnięciu decyzji – zapewnia.
W drugiej połowie roku CPK zamierza ogłosić kolejne przetargi na STEŚ, obejmujące kolejnych 489 km linii kolejowych: CMK Północ (CPK – Płock – Włocławek i Grochowalsk – Grudziądz – Warlubie, „szprycha” nr 1), Biała Błotna – WMŚ – Chełmek i Wąsosz Konecki – Kielce (oba w ciągu „szprychy” nr 7) oraz tzw. linię Y (Sieradz – Kalisz – Pleszew – Poznań, „szprycha” nr 9). – Dzięki temu na koniec tego roku w trakcie prac przygotowawczych będzie już 1190 z 1789 km nowych linii kolejowych z planowanych inwestycji kolejowych CPK – zapowiada Majszyk.
W ocenie prezesa Fundacji ProKolej dr. Jakuba Majewskiego oferty złożone w omawianych przetargach są odbiciem szerszych procesów zachodzących w branży. – Generalny zastój w przetargach na kolejowe roboty infrastrukturalne zaczyna mocno destabilizować rynek. Część wykonawców próbuje zdobyć kontrakty, które pozwolą im przetrwać trudny okres do uruchomienia nowej unijnej perspektywy budżetowej. Są też tacy, którzy mocno podnoszą ceny, żeby zrekompensować sobie brak innych projektów – wyjaśnia ekspert.
Więcej na ten temat w najbliższym numerze Miesięcznika "Rynek Kolejowy".