Sukces CPK jest uzależniony od sukcesu LOT-u

Dzisiaj w Warszawie odbyła się konferencja prasowa, na której zaprezentowano raport „Centralny Port Komunikacyjny – analiza rynkowa”, której głównym autorem jest Marek Serafin. Tezy dokumentu nie są przychylne wobec inwestycji szykowanej przez władze.

Raport zawiera szereg uwag i opinii uderzających w założenia stojące u podstaw decyzji o budowie nowego centralnego lotniska dla Polski. Najważniejszym założeniem pracy jest stwierdzenie, że sukces CPK jest ściśle uzależniony od sukcesu LOT-u. Ma być on warunkiem sine qua non dla całego przedsięwzięcia.

Koncepcja Warszawy jako jednego z głównych europejskich węzłów przesiadkowych nie przystaje do realiów rynkowych i zupełnie nie uwzględnia wieloletnich trendów zmian. Szczególnie tych, które odnoszą się do sytuacji konkurencyjnej. Projekt CPK przypisuje PLL LOT rolę, której nie będzie on mógł spełniać – czytamy w podsumowaniu raportu.

Czy LOT da radę?

Zawarte są tu dwie myśli – LOT nie ma szans na konkurencję w coraz bardziej konsolidującym się rynku oraz, że CPK rzeczywiście bez narodowego przewoźnika nie osiągnie rentowności. Ze strony spółki słyszmy w odpowiedzi, że LOT jest partnerem strategicznym CPK, a nowe lotnisko miedzy Warszawą i Łodzią będzie jego hubowym portem macierzystym. Niemniej lotnisko będzie miało charakter otwarty, a spółka CPK jest zainteresowana przyciągnięciem jak największej liczby innych przewoźników.

Przypominamy jednak, że z perspektywy patrzących na nasz kraj i LOT bez sentymentu, sprawa nie jest tak oczywista. Prezes British Avation Group Mike Foster jest tak pewny sukcesu CPK, że w wywiadzie udzielonym serwisowi fly4free stwierdził, że nawet ewentualny upadek PLL LOT nie zagroziłby sukcesowi centralnego lotniska. Argumentował, że w naszym regionie jest tak dużo potencjalnych klientów, że np. Lufthansa nie byłaby w stanie ich przewozić do swoich węzłów przesiadkowych w Monachium czy we Frankfurcie, więc latałaby z CPK.

O potencjale naszego regionu świadczy fakt, że większość państw w Europie Środkowo-Wschodniej ma dzisiaj średnią liczbę podróży na mieszkańca w ciągu roku na poziomie 1,2. W Europie Zachodniej sprawy mają się inaczej. Tam obywatel średnio lata od 3 do 4 razy. Trzeba jednak zauważyć, że osiągnięcie 4 lotów rocznie na jednego mieszkańca jest w Polsce nierealne. Takimi statystykami może się pochwalić Wielka Brytania. Wynika to nie tylko z zamożności tego społeczeństwa, bycia centrum biznesowym Europy, ale i prozaicznego faktu, że samolot jest najłatwiejszym sposobem na wydostanie się z Wysp.

Są podstawy czy nie?

Wedle raportu uzasadnienia podjęcia się budowy CPK nawet nie próbują odpowiedzieć na pytanie, jak będzie wyglądał europejski i światowy rynek lotniczy za lat kilkanaście, gdy centralny port, wraz z PLL LOT walczyć będą o jak najmocniejszą pozycję. Nie próbuje też określić dominujących trendów zmian rynkowych. Zdaniem autorów największe znaczenie ma i mieć będzie trend konsolidacyjny. Powoduje on, że w grze rynkowej coraz mocniejszą pozycję zajmują najwięksi gracze, między innymi, poprzez przejmowanie kontroli nad mniejszymi liniami lotniczymi.

Z kolei spółka celowa widzi to inaczej. Wedle niej zależność jest prosta: jeżeli przepustowość europejskich portów pozostanie na obecnym poziomie, nie będzie możliwe zwiększanie oferowania miejsc. Według IATA, w Europie w 2040 r. aż 160 mln pasażerów nie będzie mogło skorzystać z transportu lotniczego z uwagi na przepełnienie infrastruktury. Dane te przywołują m.in. raporty Baker McKenzie i Polityki Insight. Również ACI Europe komunikuje od dłuższego czasu, że europejskie porty lotnicze stanowią już ponad połowę najbardziej zatłoczonych lotnisk na świecie, a brak inwestycji w ich infrastrukturę zagraża pozycji konkurencyjnej Unii Europejskiej.

– W trosce o komfort pasażerów i w obliczu wyczerpującej się przepustowości największych lotnisk Starego Kontynentu, powinniśmy stworzyć w Europie nową infrastrukturę przesiadkową. Liczę na to, że ten projekt [CPK – przyp. red.] zakończy się sukcesem z korzyścią dla pasażerów – powiedział szef IATA Alexandre de Juniac w październiku tego roku podczas GAPS w Warszawie.

Za przykład tego z czym mamy do czynienia może posłużyć największy węzeł przesiadkowy Europy i lotnisko z największym ruchem na Starym Kontynencie. Heathrow ma przepustowość pasów startowych wykorzystaną w 98 proc. Stąd też pomysł rozbudowy i modernizacji londyńskiego portu. Trzeba przy okazji dodać, że ze względu na opór mieszkańców oraz presję środowiskową – pomysł stojący pod coraz większym znakiem zapytania. Widać w tym przypadku korzyści jakie płyną z budowy na tzw. greenfieldzie, czy ładniej po polsku „surowym korzeniu”. Raport nie odnosi się do tej kwestii.

Spółka odpiera zarzut raportu stwierdzając, że opiera się na istniejących prognozach, które podczas planowania, projektowania i budowy będą na bieżąco weryfikowane. Według obowiązującej prognozy ULC, polskie lotniska obsłużą w 2030 r. prawie 80 mln pasażerów, a w 2035 r. prawie 95 mln pasażerów. Ten trend potwierdzają wykonane dla projektu CPK prognozy IATA, z których wynika, że jest rynkowe uzasadnienie dla tego projektu.

Raportowi i innym punktom w nim zawartym poświęcimy kilka artykułów. Już teraz zapraszamy do śledzenia naszej strony i profilu na Facebooku.