Odszedł legendarny kierowca F1, który kochał lotnictwo

– Z głębokim smutkiem ogłaszamy, że w poniedziałek nasz ukochany Niki odszedł w spokoju otoczony rodziną. Jego niebywałe osiągnięcia sportowe oraz działalność lotnicza pozostaną niezapomniane. Zawsze towarzyszyć nam będą jego niestrudzona chęć działania, prostota i odwaga. Niki był wzorem do naśladowania dla nas wszystkich. Z dala od publiki był kochającym i troskliwym mężem, ojcem i dziadkiem. Będzie nam go bardzo brakowało – mogliśmy przeczytać w oficjalnym oświadczeniu rodziny.

W trakcie swojej kariery w Formule 1 Niki Lauda stanął na starcie 170 wyścigów Grand Prix. Zdobył 24 pole positions, odniósł 25 pięć zwycięstw, 54 razy wizytował podium i zaliczył 24 najszybsze okrążenia. Po definitywnej rezygnacji ze startów w F1 w 1985 roku Lauda pełnił kilka funkcji w F1, ale swój czas poświęcał przede wszystkim biznesowi lotniczemu. – Prowadzenie linii lotniczej jest chyba najtrudniejszą pracą na świecie, ale mimo wszystko pokochałem branżę lotniczą. Wyścigi były jedynie bardziej niebezpieczne dla mojego życia – powiedział Niki Lauda w wywiadzie z 2009 r.

– Zawsze chętnie zakładał linie lotnicze i pokazywał tym wielkim, że mała firma może to zrobić znacznie lepiej. Lauda był najszczęśliwszy w rozwiązywaniu problemów, z których jednym było utrzymanie niskich cen przy jednoczesnym oferowaniu czegoś innego niż inne tanie linie lotnicze na rynku. Zawsze był bardzo skoncentrowany na jakości, zwłaszcza jakości pokładu i cateringu – powiedział Karsten Benz, który zajmował wysokie stanowiska w Lufthansie i Austrian Airlines.

– Był niesamowicie bezpośredni, czasami też bardzo wymagający, ale przechodził prosto do rzeczy, a to w połączeniu z dobrym poczuciem humoru sprawiło, że dyskusje były bardzo rzeczowe i przyjemne. To była wielka różnica w porównaniu do innych szefów. Jego można było zauważyć podczas lotów, będąc w kokpicie lub witającego gości na pokładzie samolotu – powiedział Christoph Debus, dyrektor generalny Thomas Cook Airlines.

Lauda był jednym z niewielu właścicieli linii lotniczych i dyrektorów generalnych, który był również pilotem. Posiadał licencje pilota i type ratingi na większość maszyn pasażerskich m.in. na airbusy z rodziny A320, boeingi B737, 767 oraz 777, a także maszyny biznesowe Bombardiera. Wylatanych miał ponad 19 tys. godzin na wielu typach samolotów.

– Wyścigi i latanie to dwie przeciwności. W lotnictwie musisz przestrzegać zasad. Latałem większością samolotów od małych biznesowych maszyn przez airbusy A320, boeingi 737 aż po B777 i zawsze przestrzegałem zasad. W powietrzu nigdy nie zrobiłem nic głupiego, a ścigając się i owszem. Robiłem wszystkie możliwe głupie rzeczy – przyznał w zeszłorocznym wywiadzie na łamach "F1 Racing".

Ambasador Bombardier Jets

Niki Lauda był od wielu lat ambasadorem samolotów biznesowych Bombardiera. Zaczynał latać Learjetami, potem przesiadł się na samolot Challenger 300, a następnie maszynę Global 5000 i 6000. Latał na swoje zawody Grand Prix, ale także i te późniejsze, gdzie prezentował maszyny potencjalnym nowym klientom. Ostatnio jako pierwszy w Europie otrzymał najnowszego Globala 7500. Przekazanie samolotu o numerze seryjnym 70011 nastąpiło 28 marca br. siedem tygodni po tym, jak flagowy bizjet Bombardier uzyskał certyfikat typu od Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA). Global, który Lauda zamówił w maju 2015 r., jest zarejestrowany w austriackim rejestrze samolotów pod rejestracją OE-IIL

– Bardzo podobało mi się obserwowanie ewolucji i rozwoju programu samolotów Global. Najnowszy model 7500 jest kulminacją całej wiedzy, jaką zespoły Bombardiera zdobyły przez lata, i cieszę się, że będę mógł doświadczyć zasięgu, szybkości i komfortu, jaki ten samolot ma do zaoferowania – skomentował po odbiorze nowej maszyny.

Okres Lauda Air

Niki Lauda założył linię Lauda Air w kwietniu 1979 r. Jednak przewoźnik rozpoczął działalność dopiero w 1985 r. i początkowo działał jako czarter oraz powietrzna taksówka. Jednym z pierwszych typów samolotów odrzutowych używanych przez Lauda Air był brytyjski BAC One-Eleven serii 500, który był leasingowany od rumuńskiego TAROM-u. Regularne loty rozpoczęły się w 1987 r. Nieco później bo 1989 r. linia uzyskała licencję pozwalającą na loty międzynarodowe i rozpoczęła pierwsze loty długodystansowe z Wiednia do Sydney i Melbourne przez Bangkok. W latach 90. loty do Sydney i Melbourne obsługiwane były z międzylądowaniami przez Kuala Lumpur i Bali. Linia oferowała także codzienne loty do Dubaju i na Kubę oraz do Miami przez Monachium.

Lauda Air stał się spółką całkowicie zależną od Austrian Airlines w grudniu 2000 r. Rok później zostały połączone operacje przewoźników, a marka „Lauda Air” obsługiwała loty czarterowe w ramach grupy austriackiej linii. Następnie 1 lipca 2012 r. Lauda Air została całkowicie wchłonięta w struktury Austriana, a wszystkie samoloty trafiły tego samego dnia do Austrian Airlines. Marka Lauda Air została wycofana na początku letniego rozkładu lotów 31 marca 2013 r. i zastąpiona przez ówczesne "Austrian myHoliday". Przez flotę linii przewinęły się w sumie 44 samoloty od maszyn biznesowych przez airbusy A320, boeingi B737-200, 300, 400, 600, 700, 800, B767 oraz B777.

Katastrofa boeinga B767-300ER Lauda Air

Najgorszym dniem jego życia, jak zawsze powtarzał, nie był 1 sierpnia 1976 roku, kiedy miał wypadek na torze F1. Pozostał przy życiu, by przeżyć jeszcze gorszy 15 lat później. W maju 1991 r. lot Lauda Air o numerze 004 rozbił się kilkanaście minut po starcie w Bangkoku. Wszystkie 223 osoby na pokładzie niespełna 2-letniego boeinga B767-300ER (OE-LAV) zginęły. Dochodzenie wykazało, że do katastrofy doszło poprzez samoistne uruchomienie się odwracacza ciągu silnika nr 1 podczas lotu. Prowadzący śledztwo nie byli w stanie uzasadnić takiego zachowania maszyny, ale nakazano Boeingowi zainstalowanie odpowiedniego systemu, który będzie temu zapobiegał.

– Kiedy widzisz swój samolot pośrodku dżungli i 223 osoby leżące martwe, jest to bardzo tragiczne doświadczenie. Jeżeli ja się ścigałem, mogłem się zabić, ale to jest to wtedy wyłącznie tylko moja własna gra i wina. A ci ludzie kupili bilet u mnie, żeby bezpiecznie polecieć z punktu A do B, a my ich nie mogliśmy bezpiecznie dostarczyć do domu. To, co naprawdę mnie potem zdenerwowało, to reakcja Boeinga, kiedy znaliśmy już przyczynę wypadku. Boeing kompletnie nie wiedział co robić i nawet nie chciał wtedy komentować sprawy - powiedział Lauda w szczerym wywiadzie z 2006 r.

To ostatnie zdanie, po wielu latach, ma idealne potwierdzenie w obecnej sytuacji w jakiej znalazł się Boeing. Po dwóch katastrofach B737 MAX 8, amerykański producent nie stanął na wysokości zadania, a komunikacja kryzysowa przerosła dział PR-u.

flyNiki czyli szare samoloty i poszukiwanie większego partnera

Linia Niki (znana jako NIKI lub flyNiki) była austriacką tanią linią lotniczą należącą do Niki Laudy, która rozpoczęła działalność w 2003 r. Obsługiwała regularne i czarterowe połączenia z europejskimi i północnoafrykańskimi miastami wypoczynku z Wiednia, Salzburga, Grazu i Innsbrucka, a także rozpoczęła loty z kilku niemieckich lotnisk. W styczniu 2004 r. Niki ogłosiło współpracę z airBerlin, a pod koniec 2011 r. została całkowicie wchłonięta w struktury tej linii.

W październiku 2014 r. Niki ogłosił odwołanie swoich lotów z Wiednia do Kopenhagi, Moskwy i Frankfurtu z powodu malejącego popytu. W zamian otworzył nowe trasy wakacyjne. Wiosną 2015 r. Niki zaczęła zastępować swoją flotę embraerów E190 samolotami airbus A319 od swojej macierzystej linii airBerlin, a używane E-Jety zostały sprzedane do linii Helvetic Airways.

Laudamotion/ Lauda

Po upadku airBerlin Lauda przejął z powrotem linie NIKI pod swoje skrzydła. Następnie prowadzone był rozmowy z Lufthansą oraz Thomas Cook Airlines. Jednak niemiecka linia dostała jasny sygnał od Komisji Europejskiej, że ta się nie zgodzi na kolejne przejęcie. Wtedy pojawił się irlandzki Ryanair, który najpierw przejął 50 proc., a pod koniec 2018 r. przejął już pełną kontrolę nad austriacką linią Laudamotion i przedstawił plany zwiększenia floty do 30 airbusów A320 w sezonie letnim 2020. Transakcja przejęcia ostatnich 25 proc. austriackiej linii została zakończona 31 grudnia 2018 r. Wcześniej Ryanair posiadał kolejno 50 i 75 proc. udziałów w Laudamotion.

Laudamotion, która przeszła rebranding wizerunku na linie LAUDA, oferuje obecnie loty z czterech baz i podwoi liczbę swoich samolotów w Wiedniu do ośmiu tego lata, co sprawi, że lotnisko w Austrii zostanie jego największą bazą. Od czerwca 2019 austriacka linia umieści kolejno siedem oraz cztery samoloty na niemieckich lotniskach w Dusseldorfie i Stuttgarcie oraz dwa na hiszpańskiej Majorce. Do 2022 Laudamotion spodziewa się obsługiwać swoje trasy 40 airbusami A320 i przewozić 10 milionów pasażerów rocznie.

– Niki Lauda pozostanie w naszych sercach i naszej pamięci jako wizjonerski lider, legenda Formuły 1 i pionier lotnictwa. Był wyjątkowym przedsiębiorcą, którego odwaga i duch walki inspirowały miliony. W momencie kiedy jesteśmy zdruzgotani tym przedwczesnym odejściem, jego duch i wizja będą żyć w Laudamotion, która z dumą nosi jego imię. To smutny dzień dla Formuły 1 i Laudamotion. Niech spoczywa w pokoju - powiedział Michael O'Leary, prezes Ryanaira.

Pogrzeb legendy

Niki Lauda zostanie pochowany w kombinezonie wyścigowym, a do trumny zostanie włożony także kask, którego używał w trakcie kariery sportowej – ujawnił portal internetowy nachrichten.at. Sam pogrzeb odbędzie się w środę 29 maja, a msza żałobna zostanie odprawiona w wiedeńskiej katedrze Św. Szczepana o godz. 13. Weźmie w niej udział około 300 osób, wśród nich będą znani byli i obecni kierowcy wyścigowi, politycy, sportowcy i przyjaciele zmarłego. Lauda zostanie pochowany na jednym z wiedeńskich cmentarzy, w samym pogrzebie uczestniczyć będzie już tylko najbliższa rodzina.

Jedno jest pewne, że osoby podejmujące ryzyko, takie jak Niki Lauda, nie zawsze odnoszą wielkie sukcesy, ale bez nich branża lotnicza byłaby na pewno bardziej nudna.