Czy Lotnisko Chopina blokuje warszawskie budowy?

Problem braku wydawania wuzetek przez warszawskie dzielnice ujawnił się kilka tygodni temu. Sprawa z punktu widzenia miasta jest bardzo poważna bo na podstawie warunków zabudowy można uzyskać pozwolenie na budową, czyli rozpocząć inwestycji. To dokumenty kluczowe zarówno dla deweloperów jak i mieszkańców chcących rozpocząć prywatne inwestycje.

Oczywiście problemów by nie było, gdyby Warszawa miała uchwalone plany zagospodarowania – tych nie ma jednak od lat, a nawet dekad, a wiele inwestycji jest prowadzonych właśnie w oparciu o warunki zabudowy.

Nie można budować! Warszawa zatrzymuje „wuzetki”

Jak opisuje Gazeta Wyborcza, konsekwencje planu generalnego urzędnicy odkryli dopiero niedawno, kiedy na początku 2024 r. Maria Wasiak, której podlega pion architektoniczny, zwróciła się do PPL z zapytaniem o sprawę. Miasto dopytywało czy cały obszar wskazany w Planie Generalnym należy traktować jako objęty planem. PPL odpowiedział na to twierdząco, ale jak udało się nam dowiedzieć zaznaczał, że nie jest on podmiotem, który może wydawać opinie prawne czy przedstawiać obowiązującą wykładnię przepisów.

Z wcześniejszego tekstu Gazety Wyborczej mogliśmy się zaś dowiedzieć, że problemem miała być aktualizacja Planu Generalnego Lotniska Chopina z poprzedniego roku. W tekście tym zaznaczono, że zaktualizowany plan objął większy obszar niż wcześnie „ponieważ w nowym planie wielkie otoczenie lotniska zapisano nie jako otulinę, ale integralną część planu”.

PPL podkreśla, że „ani w prawie lotniczym, ani w Planie Generalnym nie ma takiego określenia, jak „otulina”, a „obszar dla którego należy opracować miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego (mpzp), nie uległ istotnym zmianom od daty zatwierdzenia pierwszego Planu Generalnego w 2016 r. Również przepisy, na których oparta jest stosowana praktyka wydawania decyzji nie zmieniły się od zaakceptowania tego dokumentu”.


Rys. Fragment Planu Generalnego z zaznaczonym obszarem, którego dotyczy problem wuzetek. Mapa PPL dostępna TUTAJ.

Czym jest Plan Generalny lotniska?

Żeby zrozumieć o co w tej sprawie chodzi musimy się cofnąć do roku 2011, kiedy to ustawą z dnia 30 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo lotnicze oraz niektórych innych ustaw wprowadzono obowiązek sporządzania przez gminy mpzp dla terenów objętych planem generalnym lotniska.

Wprowadzone zostały wówczas nowe obowiązki ustawowe, w tym: opracowanie planów generalnych przez zarządzających lotniskami użytku publicznego (art. 55 ust. 5 ustawy Prawo lotnicze); aktualizacja planów generalnych przez zarządzających lotniskami użytku publicznego (art. 55 ust. 10 ustawy Prawo lotnicze) oraz sporządzenie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego przez gminy objęte tym planem (art. 55 ust. 9 ustawy Prawo lotnicze). Zapisy te weszły w życie w 2014 r. – okres vacatio legis był więc dość długi.

W2015 roku przepis doprecyzowano poprzez wskazanie, że mpzp muszą być zgodne z zatwierdzonym planem generalnym (ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo lotnicze. W zakresie samego obowiązku gmin nic się nie zmieniło.

Jak informują Polskie Porty Lotnicze zarządzające stołecznym Lotniskiem im. F. Chopina projekt Planu Generalnego Lotniska Chopina został opracowany w 2014 roku. Przez następne dwa lata prowadzone były konsultacje i uzgodnienia wymagane przepisami ustawy Prawo lotnicze. – Pierwszy Plan Generalny Lotniska Chopina został zatwierdzony 12 października 2016 r. przez ówczesnego Ministra Infrastruktury i Budownictwa. 5 lipca 2023 roku została zatwierdzona aktualizacja Planu Generalnego Lotniska Chopina w Warszawie na lata 2021-2040, która nie wprowadzała istotnych zmian do dokumentu z roku 2016 w kontekście obszaru, dla którego należy opracować miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego. Przepisy, na których oparta jest stosowana praktyka wydawania decyzji nie zmieniły się od zaakceptowania Planu Generalnego z 2016 roku – podkreśla biuro prasowe PPL.


Rys. Fragment Planu Generalnego z zaznaczonym obszarem, którego dotyczy problem wuzetek. Mapa PPL dostępna TUTAJ.

PPL zaznacza także, że od października do grudnia 2021. Aktualizowany dokument był konsultowany z gminami objętymi planem i wówczas nie wniesiono do PPL żadnych uwag dotyczących kwestii tworzenia planów czy wydawania warunków zabudowy.

– PPL jako zarządzający Lotniskiem Chopina nie jest organem administracji właściwym w zakresie uchwalania mpzp, ani też w zakresie wydawania decyzji o warunkach zabudowy (wz), w tym zawieszania postępowań w przedmiocie wydania decyzji warunków zabudowy ze względu na brak mpzp, w przypadku obowiązku jego uchwalenia. Te działania pozostają w kompetencjach właściwych organów administracji – zaznacza PPL.

ULC: Plan Generalny Chopina był konsultowany

Na stanowisku zbieżnym z PPL stoi Urząd Lotnictwa Cywilnego (ULC). Urząd podkreśla, że opisane wcześniej zmiany ustawowe mają na celu celu zapewnienie optymalnej możliwości rozwoju lotniska użytku publicznego, ochronę gruntów pod lotnisko i eliminację potencjalnych przeszkód lotniczych. Z drugiej zaś strony uwzględnia funkcjonujące lotnisko w procesie planowania i zagospodarowania przestrzennego minimalizując negatywne skutki realizacji inwestycji, zapewniając harmonijne funkcjonowanie lotniska z otoczeniem pozwalając na ograniczenie oddziaływań lotniskowych, w tym ochronę przed hałasem dla mieszkańców regionu, przez odpowiednie kształtowanie funkcji terenu.

– Do zadań i kompetencji Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego należy m.in. uzgadnianie projektów mpzp i projektów decyzji o warunkach zabudowy, co jest dokonywane tylko na wniosek gminy złożony do Prezesa Urzędu i wyłącznie w zakresie określonym ustawą Prawo lotnicze – podkreśla biuro prasowe ULC i dodaje, że prezes ULC nie jest uprawniony do podejmowania decyzji, kiedy należy uchwalić mpzp, a kiedy wydać warunku zabudowy, ani nie jest upoważniony do dokonywania wiążących interpretacji w tym zakresie.

– Ponadto informujemy, że aktualizacja Planu Generalnego Lotniska Chopina w Warszawie z 2023 r. nie wprowadziła żadnych zmian w zakresie powierzchni ograniczających przeszkody lotnicze, określających dopuszczalne gabaryty obiektów budowlanych i naturalnych, które miałyby wpływ na zmianę obszaru objętego Planem Generalnym Lotniska Chopina w Warszawie – zaznacza ULC i podobnie jak PPL przypomina, że zgodnie z przyjętymi przepisami Plan Generalny Lotniska Chopina był konsultowany z okolicznymi samorządami, w tym z Warszawą.

Warszawa: To efekt działań byłego rządu

O komentarz poprosiliśmy także władze miasta. Udało się nam dowiedzieć, że prowadzone są rozmowy w tym zakresie, ale na razie nie przyniosły one żadnych rezultatów. – Jeśli przyjąć interpretację przepisów, dokonaną przez przedstawicieli poprzedniego rządu, to Plan generalny lotniska Okęcie wprowadza w części południowo -wschodniej Warszawy niezwykle restrykcyjne uwarunkowania, które w praktyce znacząco utrudniałyby zrównoważony rozwój i planowanie przestrzenne dla tego obszaru. Jest to w naszej ocenie efekt nadinterpretacji zapisów planu, dlatego prowadzimy z nowymi władzami spółki Państwowe Porty Lotnicze S.A. rozmowy, które mają na celu wyjaśnienie wszelkich wątpliwości – mówi Monika Beuth, rzeczniczka prasowa m. st. Warszawy.